|
Opis / występowanie:
Jest to wielki kamieniołom (prawie 1 km długości) założony
w obrębie górnodewońskich utworów węglanowych trzonu paleozoicznego gór Świętokrzyskich. Są to głównie
wapienie, margle, wapienie margliste, dolomity i lokalnie łupki.
W zdecydowanej przewadze w kamieniołomie odsłonięte są zwięzłe wapienie
franu. Fauna reprezentowana jet głównie przez koralowce i stromatoporoidy,
jednak o słabym stopniu zachowania - wapienie są silnie zrekrystalizowane,
często struktura wewnętrza szkieletów tych organizmów zaczyna być dobrze
widoczna dopiero po przecięciu i przepolerowaniu okazu. Warstwy w
kamieniołomie zapadają na północ, więc w tej części wyrobiska spotkamy się z
utworami młodszymi - datowanymi na famen. Będą to głównie wapienie
margliste, margle, łupki margliste i horyzonty z czarnymi łupkami
bitumicznymi. Fauna w tych utworach jest zdecydowanie bogatsza - na uwagę
zasługują głównie głowonogi - klimenie i goniatyty. W usypisku na północnej
ścianie, głowonogi często są dobrze zachowane jako ośródki na
powierzchniach wapiennych pogrązów, ale najlepsze okazy znajdowane są
poniżej w kompleksie czarnych, rozsypujących się margli. Forma ich
zachowania jest wyjątkowa, bowiem są z reguły w całości spirytyzowane. Nie
występują one masowo, ale łatwo je dostrzec dzięki mosiężno-żółtej barwie i
metalicznemu połyskowi, co dobrze kontrastuje na tle ciemnych margli. Takie
okazy po wydobyciu, warto przetrzeć metalową szczotką, by oczyścić z
fragmentów skały.
Klimenie i goniatyty też spotykane są w czarnych łupkach, niekiedy w dużych
nagromadzeniach, jednak stan ich zachowania jest bardzo słaby -
skamieniałości w tych utworach są silnie sprasowane. Poza głowonogami
trafiają się także brachiopody oraz trylobity, które najliczniej występują
na północnej ścianie.
Powyżej serii węglanowej dewonu, zalegają czarne łupki krzemionkowe dolnego
karbonu (seria lidytowa) a także lokalnie (w NE skraju kamieniołomu)
wapniste zlepieńce permu - czerwonego spągowca.
|
