Miejscowość Siedlec
znajduję się w północnej części Wyżyny Częstochowskiej, około 5
km na południowy-zachód od Złotego Potoku ( gmina Janów, woj. śląskie),
sam kamieniołom znajduje się na południe od części Siedlca: Siedlec-Dąbrówka.
Wapień detrytyczny z Siedlca jest to jedna z odmian
wapienia, która składa się z intraklastów
wapiennych ( bioklastów) [
Intraklasty – rozdrobnione okruchy skalne, pochodzące z tego samego
basenu sedymentacyjnego, co skała, którą tworzą ]
Wapień grubodetrytyczny z Siedlca (coll.
K. Pietras)
Wapień z Siedlca utworzony jest z mniej lub bardziej
obtoczonych okruchów , zwykle nieregularnych kształtów. Wymiary klastów (okruchów)
jest zmienna, największe dochodzą do 1 cm średnicy.
W kompleksie wapieni detrytycznych z Siedlca wyróżniono ze względu na wielkość
klastów kilka odmian:
-
wapienie drobnodetrytyczne
-
wapienie grubodetrytyczne
-
wapienie okruchowe
|
|
Wapień drobnodetrytyczny (coll.
K. Pietras) |
Wapień grubodetrytyczny
(coll. K. Pietras) |
Okruchy spojone są lepiszczem składającym się ze
skrytokrystalicznego lub drobnokrystalicznego kalcytu.
Wapień ten zawiera pojedyncze ,nierównomiernie rozmieszczone, ostrokrawędziste,
bardzo drobne ziarna kwarcu klastycznego ( dochodzi do 0.15 cm średnicy )
Klasty
w większości są pochodzenia organicznego
( bioklasty ), są to głównie pokruszone, zniekształcone resztki
organizmów bezkręgowych (w większości szczątki te są nieoznaczalne).
Najliczniejsze to: spikule gąbek, fragmenty wapiennych szkieletów korali,
skorupki ramienionogów ( głownie terebratulidy ), mniej liczne to: igły
jeżowców, małżoraczki odłamki skorupek małżów,
fragmenty szkarłupni i mszywiołów, odłamki amonitów.
Stratygraficznie wapienie z Siedlca należą do:
system – jura, odział – jura górna, piętro – oksford,
podpiętro – oksford górny.
Geneza: wapienie z Siedlca powstawały w obniżeniach
pomiędzy wyniesionymi ponad dno szelfu biohermami. Materiał okruchowy,
z którego zbudowany jest wapień z Siedlca pochodził właśnie z niszczenia
budowli biohermalnych . [ biohermy – budowle bio-sedymentacyjne,
budowane głównie przez gąbki, sinice i inne organizmy osiadłe, żyjące na
mule wapiennym. Budowle te mogą przypominać
dzisiejsze rafy. Z bioherm wytworzył się wapień skalisty ].
Ławice wapienia detrytycznego
w kamieniołomie Warszawskim w Siedlcu (oksford górny) (fot. K. Pietras)
Wapień detrytyczny z Siedlca koło Złotego Potoku był
wykorzystywany w budownictwie jako materiał okładzinowy m.in. obłożono
nim gmach Sejmu w Warszawie ( pamiątką tego jest dzisiejsza nazwa
kamieniołomu – Kamieniołom Warszawski )
Zasoby wapienia z Siedlca nie są zbyt duże, dlatego zaprzestano eksploatacji
na większą skale, w ostatnich latach wznowiono wydobycie na potrzeby lokalnego
budownictwa ( stan na rok 2003 )
Widok na Kamieniołom Warszawskie w Siedlcu (stan: grudzień 2003) (fot.
K. Pietras)
__________________________________________
Opracował: Krzysztof Pietras (C) 2005
|