Wapień detrytyczny z Siedlca
 

Miejscowość Siedlec znajduję się w północnej części Wyżyny Częstochowskiej, około 5 km na południowy-zachód od Złotego Potoku ( gmina Janów, woj. śląskie), sam kamieniołom znajduje się na południe od części Siedlca: Siedlec-Dąbrówka.

Wapień detrytyczny z Siedlca jest to jedna z odmian wapienia, która składa się z intraklastów  wapiennych ( bioklastów) [ Intraklasty – rozdrobnione okruchy skalne, pochodzące z tego samego basenu sedymentacyjnego, co skała, którą tworzą ]

Wapień grubodetrytyczny z Siedlca  (coll. K. Pietras)

Wapień z Siedlca utworzony jest z mniej lub bardziej obtoczonych okruchów , zwykle nieregularnych kształtów. Wymiary klastów (okruchów) jest zmienna, największe dochodzą do 1 cm średnicy.
W kompleksie wapieni detrytycznych z Siedlca wyróżniono ze względu na wielkość klastów kilka odmian:
-         wapienie drobnodetrytyczne
-         wapienie grubodetrytyczne
-         wapienie okruchowe 

Wapień drobnodetrytyczny (coll. K. Pietras)	Wapień grubodetrytyczny  (coll. K. Pietras)

Okruchy spojone są lepiszczem składającym się ze skrytokrystalicznego lub drobnokrystalicznego kalcytu.
Wapień ten zawiera pojedyncze ,nierównomiernie rozmieszczone, ostrokrawędziste, bardzo drobne ziarna kwarcu klastycznego ( dochodzi do 0.15 cm średnicy )
Klasty w większości są pochodzenia organicznego  ( bioklasty ), są to głównie pokruszone, zniekształcone resztki organizmów bezkręgowych (w większości szczątki te są nieoznaczalne).
Najliczniejsze to: spikule gąbek, fragmenty wapiennych szkieletów korali, skorupki ramienionogów ( głownie terebratulidy ), mniej liczne to: igły jeżowców, małżoraczki odłamki skorupek małżów, fragmenty szkarłupni i mszywiołów, odłamki amonitów.

Stratygraficznie wapienie z Siedlca należą do: system – jura, odział – jura górna, piętro – oksford, podpiętro – oksford górny.

Geneza: wapienie z Siedlca powstawały w obniżeniach pomiędzy wyniesionymi ponad dno szelfu biohermami. Materiał okruchowy, z którego zbudowany jest wapień z Siedlca pochodził właśnie z niszczenia budowli biohermalnych . [ biohermy – budowle bio-sedymentacyjne, budowane głównie przez gąbki, sinice i inne organizmy osiadłe, żyjące na mule wapiennym. Budowle te mogą przypominać  dzisiejsze rafy. Z bioherm wytworzył się wapień skalisty ].

Ławice wapienia detrytycznego 
w kamieniołomie Warszawskim w Siedlcu (oksford górny) (fot. K. Pietras)

Wapień detrytyczny z Siedlca koło Złotego Potoku był wykorzystywany w budownictwie jako materiał okładzinowy m.in. obłożono nim gmach Sejmu w Warszawie ( pamiątką tego jest dzisiejsza nazwa kamieniołomu – Kamieniołom Warszawski )
Zasoby wapienia z Siedlca nie są zbyt duże, dlatego zaprzestano eksploatacji na większą skale, w ostatnich latach wznowiono wydobycie na potrzeby lokalnego budownictwa ( stan na rok 2003 )

Widok na Kamieniołom Warszawskie w Siedlcu (stan: grudzień 2003) (fot. K. Pietras)

__________________________________________
Opracował: Krzysztof Pietras (C) 2005