Wykształcenie górnego dewonu i jego kontakt z karbonem

Kamieniołom "Ostrówka" znajduje się na NW krańcu antykliny chęcińskiej w rejonie wzgórz koło Gałęzic. Wyrobisko wcina się w skały dewonu północnego skrzydła antykliny, a miejscami w kontaktujące się z dewonem utwory karbonu dolnego. Skały dewońskie to wapienie amfiporowe (z typowa dla nich fauną - koralowce Rugosa, Tabulata, stromatopory itp.) wieku żyweckiego, miejscami także należące do najniższego franu. Na stropie wapieni środkowego dewonu zalega seria utworów famenu, o dosyć małej miąższości. Miejscami famenu w ogóle brak i na wapieniach amfiporowych bezpośrednio zalega karbon - turnej. Famen od reszty dewonu oddzielony jest luką stratygraficzną, spowodowaną niewielkim wydźwignięciem terenu przed famenem. Osadzane potem fameńskie utwory to wapienie gruzłowe (niekiedy soczewki wap. gładkich na przełamie) z licznymi głowonogami (m.in. Clymenia laevigata, Camaclymenia striata, Woclumeria sphaeroides), trochitami liliowców, a także trylobitami (Phacops granulatus) i koralowcami. Miąższość famenu jest nieznana - najcieńsza w zachodniej części kamieniołomu, najgrubsza na wschodzie w rejonie Todowej Grząby, jednak nie przekracza 3-4m. Na Todowej Grząbie utwory fameńskie wraz z niewielką częścią turneju stanowią skondensowaną sekwencję wapieni pelagicznych (w niej zawarta jest granica między dewonem a karbonem). Turnej wykształcony jest w postaci łupków ilastych z wkładkami wapieni z domieszką materiału pochodzenia wulkanicznego. Powyżej zalegają łupki krzemionkowe należące do górnego turneju/dolnego wizenu.

Widok na kamieniołom Ostrówka od strony Todowej Grząby

________________________________
Opracował: G. Bijak (C) 2005