- B -
Baraniec
Patrz muton
Barchan
Wydma w kształcie półksiężyca o obniżonych narożach wysuniętych zgodnie z
kierunkiem wiatru, powstaje na terenach pozbawionych roślinności i suchych.
Barranco
Stromościenne bruzdy zbiegające promieniście ze zboczy stożka wulkanicznego,
zasadniczo erozyjne, niekiedy uwarunkowane przez rozpadliny wywołane parciem
magmy.
Barwa
Cecha fizyczna minerałów, wynik selektywnego pochłaniania światła.
Barwy naleciałe
Określenie to stosuje się do barw minerałów pojawiających się w wyniku pokrycia powierzchni minerałów cienkimi warstwami produktów przeobrażeń chemicznych.
Basen
artezyjski
Patrz niecka artezyjska
Basen
ewaporatowy
Basen morski lub jego część, w której powstają złoża ewaporatów np. soli, gipsu.
Basen
sedymentacyjny
Obszar gromadzenia się osadów, zazwyczaj obniżony lub wskazujący tendencję do
obniżania się względem obszarów sąsiednich
Basen
strukturalny
Rozległe obniżenie tektoniczne, o długotrwałym rozwoju z przewagą subsydencji,
zaznaczoną grubymi osadami
Baszta
skalna
Skałka w kształcie wieży
Batolit
Wielki pluton, najczęściej granitowy, rozszerzający się w głąb i o bezpośrednio
nie znanym spągu, o kontaktach przeważnie niezgodnych ze strukturą skał
otaczających
Baza
denudacyjna
Najniższy poziom do jakiego są przemieszczane produkty denudacji
Baza
erozyjna
Podstawa erozji, najniższy poziom, do którego teoretycznie może dotrzeć erozja,
choć praktycznie go nie osiąga
Bazyfikacja
Metasomatyczne przeobrażenie skał w kierunku bardziej zasadowego. Polega na
doprowadzeniu jonów charakterystycznych dla minerałów femicznych (gł. Mg, Fe,
Ca) i/lub odprowadzeniu innych (Si, K, Na).
Bentos
Organizmy żyjące na dnie zbiorników
wodnych.
Bieg / Linia biegu
Bieg jest to kąt między linia biegu a kierunkiem północnym (0 - 180 stopni).
Linia biegu jest to linia (krawędź) przecięcia się stropowej lub spągowej
powierzchni warstwy z jakąkolwiek wyobrażona płaszczyzną poziomą.
Bioklast
Ziarno w osadowej skale węglanowej, będące fragmentem szkieletowym organizmu
Biostroma
Warstwa wapienia organicznego utworzona przez organizmy osiadłe znajdujące się w
miejscu swego wzrostu
Bliźniaki
Prawidłowe zrosty dwu lub więcej osobników tych samych minerałów zrastających
się lub przerastających zgodnie z określonymi prawami. Bliżniaki podwójne - gdy
zrastają się dwa osobniki (np. gips, staurolit, skaleń), bliźniaki wielokrotne -
zrasta się większa liczba osobników (np. skalenie, markasyt).
Blok tektoniczny
Masa skalna jakichkolwiek rozmiarów, oddzielona od obszarów sąsiednich przez
uskoki, strefy uskokowe, fleksury, rozłamy i wskutek tego zachowująca się w
procesach tektonicznych jako pewna całość
Bomba
wulkaniczna
Fragment lawy o wrzecionowatym kształcie o średnicy od kilku do kilkunastu cm.
Powstaje przez zakrzepnięcie lawy w czasie lotu.
Boksytyzacja
Powstawanie boksytów boksytów glinokrzemianów wyniku wietrzenia chemicznego
klimacie tropikalnym lub subtropikalnym przy intensywnym odwadnianiu powierzchni
Brama
lodowcowa
Miejsce wypływu wód roztopowych tunelu u czoła lodowca
Brama
morenowa
Przełom przez wzgórza moreny czołowej utworzony przez wody roztopowe wypływając
z bramy lodowcowej
Brekcja
Zwięzła skała osadowa zbudowane z kanciastych kawałków skał zlepionych spoiwem.
Ze względu na rodzaj spoiwa i okruchów wyróżniamy wiele typów brekcji np.
piargowa, krasowa, tektoniczna, rafowa itp.
Bruk
deflacyjny
Warstwa żwiru lub gruboziarnistego piasku stanowiąca pozostałość po wywianiu
drobniejszych ziaren z pierwotnego osadu